Terminem uzdrowisko bądź kurort określa się miejscowość, której mikroklimat, naturalne zasoby leczniczych czynników (np. wód mineralnych) oraz walory przyrodnicze mają właściwości lecznicze. W Polsce kuracjusze mogą skorzystać z pobytów z zabiegami w 45 polskich uzdrowiskach. Warto dodać, że 6 kolejnych miejscowości ubiega się o status uzdrowiska.
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych definiuje uzdrowisko jako „obszar, w którym prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony w celu wykorzystania i ochrony znajdujących się na jego obszarze naturalnych surowców leczniczych, […] któremu został nadany status uzdrowiska”.
Aby dana miejscowość mogła uzyskać status miejscowości uzdrowiskowej, musi spełnić określone kryteria. Warunkami do prowadzenia lecznictwa w uzdrowisku są lecznicze właściwości lokalnego klimatu, walory przyrodnicze, w tym obiekty objęte ochroną, naturalne zasoby surowców o potwierdzonych badaniami właściwościach leczniczych. Ale to nie wszystko. Na terenie miejscowości uzdrowiskowej nie może zabraknąć też odpowiedniej infrastruktury, czyli urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego, które umożliwią wykorzystanie dobroczynnych właściwości klimatu oraz surowców naturalnych. Są to: obiekty sanatoryjne, szpitale uzdrowiskowe, zakłady przyrodolecznicze, a także pijalnie wód mineralnych, kąpieliska, inhalatornie (np. tężnie), parki zdrojowe, ścieżki zdrowia, w tym wyznaczone odcinki ruchowe morskiego wybrzeża, lecznicze i rehabilitacyjne baseny uzdrowiskowe.
Kuracjusze przyjeżdżający do uzdrowiska nierzadko z drugiego krańca Polski, powinni mieć zapewniony nocleg, miejsca, w których mogą coś zjeść i skorzystać z regionalnych atrakcji. Dlatego też kolejnym warunkiem do spełnienia jest posiadanie infrastruktury wypoczynkowej (hoteli, pensjonatów, domów wypoczynkowych), obiektów kulturalnych (muszle koncertowe, kino „pod chmurką”) oraz bazy gastronomicznej.
Do naturalnych zasobów naturalnych zalicza się te zasoby, które mają potencjał leczniczy i znajdują się na terenie miejscowości uzdrowiskowej lub w bliskiej odległości. Są to m.in. złoża mineralnych wód podziemnych (np. wody solankowe, stosowane w kuracjach pitnych czy do kąpieli leczniczych) lub termalne wykorzystywane do podgrzewania wody w basenach. To także lecznicze gazy np. jod, który możemy wdychać podczas pobytu w nadmorskim kurorcie czy borowina (leczniczy torf, wykorzystywany do kąpieli lub okładów peloidowych).
Wyboru miejscowości uzdrowiskowej należy dokonywać w oparciu o rodzaj schorzenia i profil danego uzdrowiska. A każde uzdrowisko ma swój ustalony kierunek leczniczy, który może obejmować choroby:
Obszar ochrony uzdrowiskowej to jeszcze nie uzdrowisko. Zgodnie z ustawą taki obszar spełnia prawie wszystkie warunki, aby być uzdrowiskiem – oprócz jednego: nie ma na jego terenie lub jeszcze nie funkcjonują zakłady lecznictwa uzdrowiskowego i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego. Poza tym obszar ochrony uzdrowiskowej (podobnie jak uzdrowisko) cechuje się korzystnym dla zdrowia mikroklimatem, zasobami surowców leczniczych oraz walorami krajobrazowymi. Spełniając wszystkie warunki, czyli po włączeniu odpowiedniej infrastruktury lecznictwa uzdrowiskowego, taki obszar może ubiegać się o status uzdrowiska.
Miejscowości posiadające status obszaru ochrony uzdrowiskowej to:
W naszym kraju znajduje się 45 uzdrowisk, należą do nich następujące miejscowości:
Praktyczne informacje dla osób planujących wyjazd na turnus rehabilitacyjny lub zdrowotny. Czym różnią się poszczególne pobyty? Jakie są rodzaje sanatoriów? Czym jest uzdrowisko? Na te i wiele innych pytań odpowiadamy w poszczególnych tematach.
